ضرورت اصلاح مقررات ورشکستگی

نوع مقاله : مقاله تخصصی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد واحد شهر قدس

2 کارشناسی ارشد حقوق خصوصی

چکیده

محور اصلی این پژوهش به بررسی رویکردهای دوگانه در خصوص حقوق ورشکستگی، تحت عنوان؛ ضرورت اصلاح مقررات ورشکستگی با توجه به مقتضیات روز می باشد. عدم تطابق زمانی حقوق ورشکستگی با معاملات تجاری روز آسیب های زیادی را به حقوق ورشکستگی در ایران وارد کرده است. از این رو مسائل مربوط به شرایط ورشکستگی اولین زمینه‌هایی است که بستر شکل‌گیری مفاسد اقتصادی به معنای هرگونه خروج از اعتدال و نقض قوانین که اعم از جنبه‌های کیفری است، را با توجه به عدم دقت، صراحت، جامعیت و مانعیت شرایط ورشکستگی در قانون تجارت فراهم آورده‌ است. یکی از علل بروز مفاسد اقتصادی در حقوق ورشکستگی و ضرورت اصلاح آن در وهله اول به شروط ورشکستگی از جمله توقف و تاجر بودن باز می‌گردد که شناخت دقیق این شرایط در حقوق ایران و ارائه راهکارهایی چون؛ بشمار آوردن حقوق ورشکستگی در قلمرو نظم عمومی، تأسیس دادگاههای اختصاصی ورشکستگی و تشکیل دادسرای ویژه جرائم ورشکستگی بعلت ورود کیفی محاکم، مجری نمودن مقررات اعتراض ثالث قانون آیین دادرسی مدنی در دعاوی ورشکستگی و جلوگیری از تضییع حقوق ذینفعانی که در زمره اصحاب دعوا بشمار نمی‌روند، پیشنهاد رسیدگی خارج از نوبت و بدون تشریفات آیین دادرسی مدنی دعاوی ورشکستگی همانند دعاوی ثلاثه تصرف، حل تعارضات موجود در قانون تجارت، قانون اداره تصفیه و قانون مجازات اسلامی، تصحیح و رعایت تناسب معقولانه مهلت‌های قانونی در نظر گرفته شده در قانون تجارت، تأسیس سامانه‌ای روزآمد و قابل دسترس برای استعلام وضعیت تجار در هنگام معاملات ،افزایش اختیارات دادستان و همچنین عدم لزوم تفکیک موارد ورشکستگی به تقصیر اجباری و اختیاری، جنبه های بازدارندگی و راهکارهای جلوگیری از بروز مفاسد اقتصادی در حقوق ورشکستگی را افزایش می دهد.

کلیدواژه‌ها

فارسی:
1-   اسکینی، ربیعا؛ حقوق تجارت (ورشکستگی و تصفیه امور ورشکسته، جلد چهارم دوره تجارت)، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه  ها (سمت)، چاپ چهاردهم، 1390.
2-   اسکینی، ربیعا؛ حقوق تجارت(برات، سفته، قبض انبار ...)؛ تهران: انتشارات سمت، 1373.
3-   اسکینی، ربیعا؛ مباحثی از حقوق تجارت بین  الملل؛ تهران: نشر دانش امروز، 1371.
4-   اسماعیل، عابدینی؛ ورشکستگی و تصفیه(دعوی استرداد، اعاده اعتبار ...)؛ تهران: جاودانه، 1396.
5-   اعظمی زنگنه، عبدالحمید؛ حقوق بازرگانی؛ چاپ چهارم، به اهتمام سهراب امینیان، 1340.
6-   افتخاری، جواد، ورشکستگی و تصفیه امور ورشکستگی، تهران: انتشارات ققنوس، 1379.
7-   آخوندی، محمود؛ آیین دادرسی کیفری؛ تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، جلد دوم، 1368.
8-   باختر، سیدمحمدرسول؛ اعسار در رویه قضایی؛ تهران: انتشارات جاودانه جنگل، 1394.
9-   پهلوانی  فرد، احسان؛ اصغری، محسن؛ آثار قرارداد ارفاقی در حقوق ایران بامطالعه تطبیقی، تهران: انتشارات مجمع علمی و فرهنگی مجد، چاپ اول، 1395.
10- جعفری لنگرودی، محمد جعفر؛ ترمینولوژی حقوق؛  تهران: انتشارات ابن سینا، 1346.
11- جعفری لنگرودی، محمد جعفر؛ دائره المعارف حقوقی؛ تهران: انتشارات امیرکبیر، جلد چهارم، 1356.
12- خواجوی، محمد؛ اعاده اعتبار شرکت‌های تجاری؛ مجله مجموعه حقوقی، شماره 9، 1322.
13- داراب  پور، مهراب؛ عالی  پناه، علیرضا؛ چالش  های حقوقی در مسئولیت  های مدنی داخلی و بین‌المللی و راهکار توسل به ورشکستگی بین‌المللی؛ تهران: خرسندی، 1394.
14- دپارتمان حقوق مدرسان برتر، ورشکستگی در حقوق تجارت؛ تهران: انتشارات مدرسان برتر، 1392.
15- روشن، محمد؛ بررسی فقهی و حقوقی اعسار، افلاس و ورشکستگی؛ تهران، انتشارات خط سوم، 1384.
16- روشن، محمد؛ مسئولیت مدنی اقدامات دولت در ورشکستگی بدون تقصیر تجار؛ تهران: هیئت حمایت از کرسی  های نظریه پردازی، نقد و مناظره، 1390.
17- ستوده تهرانی، حسن؛ حقوق تجارت؛ تهران: دادگستر، جلد چهارم، چاپ یازدهم، 1386.
18- سراج  زاده، بهرنگ؛ مبانی تحلیلی ابعاد قرارداد ارفاقی؛ تهران: سایت دادراه دانش، 1396.
19- سماواتی، حشمت الله؛ بررسی و تحقیق پیرامون اعسار؛ تهران: انتشارات کمالان، 1391.
20- شاپیرا، ژان؛ اسکینی، ربیعا؛ حقوق بین  الملل بازرگانی، تهران: انتشارات آموزش انقلاب اسلامی، 1371.
21- شمس، عبدالله؛ آیین دادرسی مدنی دوره بنیادین؛ تهران: انتشارات دراک، چاپ بیستم، زمستان1392.
22- صالح ولیدی، محمد؛ حقوق جزای عمومی؛ تهران: انتشارات نشرداد، چاپ اول، 1374.
23- صفایی، سیدحسین؛ قاسم زاده، سیدمرتضی؛ حقوق مدنی اشخاص و محجورین؛ تهران: انتشارات سمت، 1384.
24- صقری، محمد؛ حقوق بازرگانی، ورشکستگی نظری و عملی، تهران: شرکت سهامی انتشار چاپ اول 1376.
25- عبادی، محمدعلی؛ حقوق تجارت؛ تهران: انتشارات گنج دانش، چاپ نهم، 1372.
26- عدل، مصطفی؛ حقوق مدنی؛ تهران: انتشارات امیرکبیر، چاپ بیستم، 1354.
27- عرفانی، توفیق؛ اسدالله، امامی؛ اعسار در رویه قضایی (علمی و کاربردی)؛ تهران: جاودان جنگل، چاپ سوم، 1392.
28- عرفانی، محمود؛ حقوق تجارت؛ تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی، جلد سوم، 1366.
29- قائم‌مقام فراهانی، محمدحسین؛ ورشکستگی و تصفیه؛ تهران: نشر میزان، چاپ اول، 1380.
30- کاتبی، حسینقلی؛ حقوق تجارت؛ تهران: انتشارات کتابخانه گنج دانش، چاپ هشتم، 1379.
31- کاتوزیان، ناصر؛ حقوق مدنی، عقود معین 3(عقود اذنی- وثیقه  های دین)؛ تهران: انتشارات بهنشر، 1364.
32- کاتوزیان، ناصر؛ دوره مقدماتی حقوق مدنی؛ اعمال حقوقی: قرارداد- ایقاع، تهران: شرکت سهامی انتشار با همکاری بهمن برنا، چاپ هشتم، 1381.
33- کاویانی، کوروش؛ حقوق ورشکستگی؛ تهران: بنیاد حقوقی میزان، 1392.
34- کیایی، کریم؛ حقوق بازرگانی؛ جلد اول، چاپ سوم، 1350.
35- گروه علمی موسسه آموزش عالی چتردانش، قانون اداره تصفیه امور ورشکستگی؛ تهران: انتشارات چتردانش، 1390.
36- گلدوزیان، ایرج؛ محشای قانون مجازات اسلامی؛ تهران: مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1393.
37- الماسی، نجادعلی؛ تعارض قوانین؛ تهران: مرکز نشردانشگاهی، چاپ هفتم، 1379.
38- متین، احمد؛ مجموعه رویه قضایی؛ تهران: خط سوم (رهام)، 1380.
39- محمدزاده وادقانی، علیرضا؛ امیرمجاهدی، محمدمعین؛ تجارت (4)؛ تهران: مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1395.
40- مهمان نوازان، روح الله؛ ورشکستگی و اداره تصفیه امور ورشکستگی؛ تهران: مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1391.
41- میرمحمد صادقی، حسین؛ جرائم علیه اموال و مالکیت؛ تهران: نشر میزان، چاپ پنجم، 1380.
 
مقالات:
 
42- انوری  پور، سید محسن؛ ورشکستگی در حقوق ایران؛ رساله دکتری، 1345.
43- آذری، آذرکیوان؛ توقف در پرداخت دیون؛ نشریه دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، شماره 19، آذرماه 1355.
44- حسنی، علیرضا؛ بررسی آثار حکم ورشکستگی نسبت به تاجر ورشکسته؛ ماهنامه دادرسی شماره 39، سال هفتم، مرداد و شهریور 1382.
45- رحم  دل، منصور؛ ورشکستگی به تقصیر، فصلنامه حقوق مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی شماره 2، صفحات 113-138، تابستان 1386.
46- روشن، محمد؛ مظفری، مصطفی، بررسی آثار حکم ورشکستگی و رفع آن، فصلنامه حقوق، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، مقالات موضوعی، دوره 40، شماره 101، صفحه 71-89، 1389.
47- سعیدی، حسام؛ افشاری  جو، پونه؛ علت اصلی ورشکستگی شرکت‌ها؛ شماره 123، ص86-91، شهریور و مهر 1389.
48- سکوتی، رضا؛ تأثیر حکم ورشکستگی بر معاملات قبل از توقف تاجر ورشکسته؛ تهران: نشریه برنامه ریزی، ص81-116، شماره 21، 1384.
49- شمس، عبدالله؛ شاه حیدری  پور، محمدعلی؛ اصل لزوم ارتباط دعوا و دادگاه از جهت صلاحیت محلی در حقوق ایران و انگلستان و اصول دادرسی مدنی فراملی، تهران: مجله تحقیقات حقوقی دانشگاه شهید بهشتی، دوره 14، شماره108، صفحه 311-344، بهار 1390.
50- عالمی، شمس الدین؛ تحلیل یک جریان قضایی مربوط به امر ورشکستگی، تهران: مجله حقوقی وزارت دادگستری، شماره2، 1357.
51- عالی  پناه، علیرضا؛ ورشکستگی در فقه امامیه، حقوق ایران و مصر؛ تهران: پایان نامه دانشگاه امام صادق(ع)، 1384.
52- عبدی  پور، ابراهیم؛ تحلیل فقهی، حقوقی لایحه تجارت و لایحه آیین دادرسی تجاری، تهران: مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی، 1391.
53- عرفانی، ورشکستگی در حقوق تجارت بین  الملل؛ تهران، شماره 2، 92-104، تابستان 1364.
54- کریم  نیا، امیر؛ صلاحیت کیفری؛ تهران: فصلنامه حقوق جزا، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، صفحه 1-30، 1395.
55- الیور، هرت، کوروش، کاویانی؛ رویکردهای مختلف به ورشکستگی؛ تهران: فصلنامه دیدگاههای حقوقی، دانشکده علوم قضایی، شماره 41، ص73-89، 1385.
عربی:
56- ناصیف، الیاس؛ الکامل فی قانون التجار؛ بیروت: منشورات بحر المتوسط، منشورات عویدات، چاپ سوم، 1997.
لاتین:
59.   Fridman, Hicks and Johnson; Bankruptcy: Law and Practice; Londen: Butterworths, 1970.
60.   Ripert, Georges et Rene’ Roblot; Traite’ de droit commercial; t. 2, 17e e’dition par ph.Delebecque et M.Germain, L. G. D. J.,2004.
61.   Rodie’re, Rene’ et Bruno Oppetit; Driot commercial; 8e e’dition, Paris: Pre’cis Dalloz, 1978.
62.   Bankruptcy and the difficulty of firing, International Review of Law and Economics, Volume 54, June 2018, Pages 85-94.
63.   Bankruptcy games with nontransferable utility, Mathematical Social Sciences, Volume 92, March 2018, Pages 16-21
64.   Dynamic bankruptcy procedure with asymmetric information between insiders and outsiders,  Journal of Economic Dynamics and Control, Volume 90, May 2018, Pages 118-137.
65.   Failure pattern-based ensembles applied to bankruptcy forecasting,  Decision Support Systems, Volume 107, March 2018, Pages 64-77.