نقد و بررسی تحولات مسؤلیت مدیران شرکت‌های سهامی عام در نظام حقوقی ایران

نوع مقاله : مقاله تخصصی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده معارف اسلامی و حقوق دانشگاه امام صادق (ع)

2 کارشناسی ارشد حقوق خصوصی

چکیده

با توجه به اهمیت شرکت‌های سهامی عام از حیث قدرت جمع آوری سرمایه‌‌‌‌های خرد و سرگردان، و استفاده این سرمایه‌‌‌‌ها در مسیر رشد تجارت و صنعتی (که نیازمند سرمایه های کلان به صورت سریع دارد)، پس از تصویب لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت در سال 1347، قانونگذار با هدف رفع مشکلات موجود در مسیر این نوع شرکتها (با رویکرد حمایت از تولید کننده و سرمایه‌‌‌‌گذاران) اقدام به تصویب مقرراتی پراکنده در طی این سالها نموده و با تغییر در رویه سابق اقدام به تأسیس، حذف و یا اضافه کردن برخی امور از شکل گیری تا انحلال شرکتها کرده است. این پژوهش کتابخانه‌‌‌‌ای، با ارئه گزارشی از برخی مهمترین تغییرات شکلی و ماهوی حوزه مدیریت این نوع شرکتها نسبت به لایحه سال 1347 به روند کارآمدی یا ناکارآمدی این اصلاحات پرداخته و در برخی موارد پیشنهاد هایی برای بهبود وضعیت موجود و رسیدن وضعیت مطلوب ارائه می‌‌‌‌دهد. لزوم شفافیت در دارایی‌‌‌‌های مدیران با هدف جلوگیری از فرار مالیاتی شرکتها به وسیله ایجاد سامانه شفاف نقل و انتقال سهام، لزوم به کارگیری تکنولوژی برای برگزاری جلسات الکترونیکی و اطلاع‌‌‌‌رسانی به وسیله روش‌‌‌‌های جدید و همچنین راهکارهای شبه قضایی جهت افزایش قدرت نظارت بازرسان، بخشی از دستاوردهایی است که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است. 

کلیدواژه‌ها

1.    اسکینی ربیعا، (1397)، «اثر تجاوز مدیران از موضوع شرکت های سهامی مطالعه تطبیقی در حقوق ایران و انگلیس»، حقوق تطبیقی، شماره 110.
2.    پوررشید، زهرا، (1394)، تعادل در اختیارات مدیریت شرکت های سهامی: مطالعه تطبیقی حقوق ایران و فرانسه، تهران: انتشارات حقوقی مجد.
3.    اسکینی، ربیعا، (1395)، حقوق تجارت شرکتهای تجاری، تهران: انتشارات سمت، چاپ بیست و یکم، 1395.
4.    اسکینی، ربیعا، (1397)، حقوق تجارت: کلیات، معاملات تجاری، تجار و سازماندهی فعالیت تجاری، تهران: انتشارات سمت، چاپ بیست و سوم.
5.    اعظمی زنگنه، عبدالحمید، (1353)، حقوق بازرگانی، تهران: بی نا، چاپ چهارم.
6.    پاسبان، محمد رضا، (1393)، «آثار اعمال حقوقی مدیران و مدیر عامل شرکتهای سهامی پس از انقضای دوره مأموریت ایشان»، دیدگاه های حقوق قضایی، شماره 67.
7.    پاسبان، محمد رضا، (1395)، حقوق شرکتهای تجاری، تهران: انتشارات سمت، چاپ دوازدهم.
8.    جلیلی، مهدی، (1398)، بررسی انتقادی، اصلاحی قوانین شرکتهای سهامی در حقوق ایران با نگاهی به قانون تجارت فرانسه، تهران: انتشارات خرسندی، چاپ اول.
9.    حسن زاده، بهرام، (1395)، حقوق تحلیلی ثبت شرکتها، تهران: انتشارات جنگل، چاپ اول.
10.  دمرچیلی، محمد، (1397)، قانون تجارت در نظم کنونی، تهران: انتشارات دادستان، چاپ بیست و ششم.
11.  راستین، منصور، (1351)، حقوق بازرگانی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم.
12.  ستوده تهرانی، حسن، (1395)، حقوق تجارت، ج دوم، تهران: انتشارات دادگستر، چاپ بیست و پنجم.
13.  شکیبا مقدم، محمد، (1391)، مدیریت تعاونیها، تهران: انتشارات میر، چاپ پنجم.
14.  صفار، محمدجواد، (1393)، شخصیت حقوقی، تهران: انتشارات دانا، چاپ اول.
15.  صفی نیا، سید نورالدین، (1381)، درآمدی بر قانون شرکتهای تجاری ایران، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول.
16.  صقری، محمد، (1388)، حقوق بازرگانی، ورشکستگی، سه جلد در یک جلد، تهران: انتشارات سهامی انتشار، چاپ دوم.
17.  طوسی، عباس، (1393)، تحلیل اقتصادی حقوق شرکتها، تهران: شهردانش، چاپ اول.
18.  عبادی ، محمدعلی (١٣٨٧)، حقوق تجارت‌ ، چاپ‌ بیست و هفتم ، تـهران : انـتشـارات کتابخانـه گنج دانش .
19.  عرفانی، محمود، (1394)، حقوق تجارت، جلد دوم، تهران: جنگل، چاپ پنجم.
20.  فرحناکیان، فرشید، (1393)، قانون تجارت در نظم حقوقی کنونی، تهران: انتشارات میزان، چاپ هفتم.
21.  قربانی، محمد و زرندی، مهدی و حصاری رضا، (1384)، «اخلاق و مسؤلیت اجتماعی مدیران»، تهران: مدیریت فردا، شماره 11 و 12
22.  مسعودی تفرشی، بابک، (1387)، «‌‌‌انتقال‌ ظاهری حق،مبنای حمایت از حقوق طرفهای ثالثدر رژیم تجاری ایران»، کانون وکلا، شماره 202 و 203.
23.  مشکی، سیروس، (1353)، سازمان حقوقی مدیریت در شرکتهای سهامی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران