آموزه‌های حقوقی گواه

نظام بازرسی در شرکت‌های تأمین سرمایه

نوع مقاله : مقاله تخصصی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی (ره)

2 کارشناسی ارشد حقوق خصوصی

چکیده

در نظام حقوقی ایران شرکت تأمین سرمایه از جمله نهادهای مالی موضوع بند 21 ماده 1 قانون بازار هستند که مجموعه ای از خدمات مالی متنوّع را در بازار سرمایه ارائه می‌دهند این شرکت کامل ترین نوع نهاد مالی است، بدین معنا که قادر است مجموع خدماتی را ارائه دهد که سایر نهادهای مالی ارائه می‌دهند براساس ماده28 همان، قانون فعالیت آن تحت نظارت سازمان است و مجامع عمومی، مدیران، بازرس - حسابرس و کمیته‌های تخصصی شرکت مکلفند قوانین و مقررات را رعایت و اجرا نمایند. پس از دریافت مجوز تأسیس و صدور مجوز فعالیت، طبق قوانین و مقررات، شرکت تأمین سرمایه حیات حقوقی خود را آغاز می‌نماید و طبق اساسنامه نمونه مصوب سازمان بورس و اوراق بهادار در قالب شرکت سهامی خاص و یا شرکت سهامی عام اداره می‌شود، لذا می‌بایست نظام بازرسی حاکم بر شرکت‌های تجاری را بر اساس قواعد کلی شرکت‌های تجاری مندرج در قانون تجارت، لایحه اصلاحی و سایر قوانین و مقررات مربوطه به حقوق بازار سرمایه بررسی و مورد تحلیل قرار داد. نظر به تأثیرگذاری چشم‌گیر شرکت‌های تأمین سرمایه، به جهت نظارت بر این شرکت‌ها بر اساس قوانین موجود علاوه بر نظام بازرسی درونی مرسوم در شرکت‌های سهامی، مقرره‌های متعددی از سوی سازمان بورس مورد تصویب قرار گرفته است و در همین راستا، شرکت تأمین سرمایه موظف است گزارش‌های ادواری مختلفی را با موضوعات مشخص در موعد مقرر به سازمان ارسال نماید که در کنار این گزارش‌ها، سازمان بورس و اوراق بهادار نیز از طریق بازرسان خود بر فعالیت شرکت‌های تأمین سرمایه نظارت دارد. مضاف بر اینکه بانک مرکزی نیز در سنوات گذشته به طرق گوناگون سعی در نظارت بر شرکت‌های تأمین سرمایه داشته و در راستای پیشگیری از ورود بانک‌ها به عرصه بنگاه‌داری و ایضاً ضابطه‌مند تر نمودن سرمایه گذاری بانک‌ها و مؤسسات اعتباری، بانک‌ها را ملزم به فروش سهام خود در شرکت‌های تأمین سرمایه نموده است.

کلیدواژه‌ها

1)       اخلاقپور، سعید و عباسی، مصطفی، «جایگاه شرکتهای تأمین سرمایه در بهبود نظام
2)        تأمین مالی و شاخص آزادی اقتصادی کشور»، سومین کنفرانس توسعه نظام تأمین مالی در ایران، مرکز همایشهای بین المللی صدا و سیما(30 بهمن و 1 اسفندماه 1389): 327-350
2.    اسکینی، ربیعا، حقوق تجارت، شرکت‌های تجاری، ج 2، تهران: سمت،  1385
3.    پاسبان، محمدرضا، بازبینی نظام بازرسی در شرکت‌های تجاری ایران: بررسی تطبیقی با حقوق انگلستان، مجله پژوهش حقوق و سیاست، شماره 1، 1384
4.    پاسبان، محمدرضا، حقوق شرکت‌های تجاری، تهران: انتشارات سمت، 1385
5.    تقی‌زاده، ابراهیم و هاشمی، سید احمدعلی، حقوق شرکت‌های تجاری، تهران: انتشارات خرسندی، 1394، چاپ اول
6.    جهانخانی، علی، و پارساییان، علی، مدیریت مالی، تهران: انتشارت سمت، 1379
7.    حسنی، حسن، حقوق تجارت، ج2، تهران: میزان، 1394، چاپ دوم
8.    دبیرخانه کمیسیون‌های تخصصی اتاق ایران، آسیب‌شناسی شکل‌گیری و عملکرد شرکت‌های تأمین سرمایه در بازار ایران، کمیسیون بازار پول سرمایه، تهران: 1395، شماره گزارش 049579
9.    ستوده تهرانی، حسن، حقوق تجارت، ج2، تهران: نشر دادگستر، 1384، چاپ ششم
10.  سلطانی، محمد، تبیین و تحلیل جایگاه ماده 99 قانون برنامه پنج ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران در بازار سرمایه کشور، نشریه بورس اوراق بهادار، دوره 5، شماره 20، صص 85 الی 116، زمستان 1391
11.  سلطانی، محمد، حقوق بازار سرمایه، تهران: سمت، 1395
12. 
13.  شریفی، الهام‌الدین، نظارت بر عملکرد مدیران شرکت‌های سهامی عام توسط نهادهای دولتی در حقوق انگلیس و ایران، مجلس پژوهش‌های حقوقی، شماره 5، 1383
14.  صادقی، جعفری سرشت و مشرفی، نهادهای مالی، ج2: راهنمای قانون بازار اوراق بهادار، تهران: سازمان بورس اوراق بهادار،: مدیریت پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی، 1389
15.  کاویانی، کوروش، حقوق شرکت‌های تجارتی، تهران: نشر بنیاد حقوقی میزان، 1386
16.  میرزایی منفرد، غلامعلی، حقوق بازار اوراق بهادار (بخش اختلافات)، تهران: میزان، 1390، چاپ اول
17.  میرزایی منفرد، غلامعلی، حقوق کیفری بازار اوراق بهادار، تهران: میزان: 1389، چاپ اول
18.  مافی، همایون و فلاح تفتی، زینب (1395)، ساختار شرکت‌های تأمین سرمایه و الزامات حقوقی حاکم بر آن‌ها، مجله حقوقی دادگستری، شماره 94، تابستان 1395، صص 184-188
19.  نصیری، محمد، مدیریت سرمایه شرکت‌ها (مبانی تأمین، ساختاردهی و تخصیص سرمایه شرکت‌ها)، تهران: انتشارات دانش‌پژوهان جوان، 1389، چاپ اول
20.  طالبی، محمد و همکاران (1385)، بانکداری سرمایه‌گذاری (مفاهیم و مطالعات موردی)، تهران: شرکت سرمایه‌گذاری تدبیر سهامی خاص
21.        Morse, Geoffery; Charlesworth & Morse (1996): Company Law, 15th ed., Sweet & Maxwell
22.       Geisst, Charles (2006), Encyclopedia of American Business
23.       Morrison, Allan; and William j. Wilhelm (2007), "Investment Banking: Past, Present and, and future, Journal of Applied Coroporate Finance. Volume 19 Number 1. A Morgan Publication. Winter 2007
آموزه‌های حقوقی گواه
دوره 5، شماره 1 - شماره پیاپی 8
اردیبهشت 1398
صفحه 99-125