شرکت یک نفره در حقوق ایران و کامن‌لا

نوع مقاله : مقاله تخصصی

نویسندگان

1 استادیار پژوهشگاه قوه قضاییه

2 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه علوم قضایی

چکیده

آنچه که از لفظ شرکت به ذهن متبادر می‌گردد، اجتماع چند نفر برای فعالیت خاصی است و به عبارت دیگر، تعدد افراد از مولفه‌های اصلی این مفهوم می باشد که این امر در قوانین مدنی و تجاری نیز منعکس شده است و تعدد شرکا شرط دانسته شده است. لذا تاسیس شرکت توسط یک نفر در قوانین مجاز شمرده نشده است. اما در قوانین بسیاری از کشورها امکان چنین امری وجود دارد به گونه‌ای که در قانون شرکت‌های انگلستان، تاسیس همه انواع شرکت را به صورت یک نفره امکان پذیر نموده‌ است. این نوع شرکت را برای فعالیت‌های اقتصادی کوچک و متوسط و رشد و رونق اقتصادی کشورها مناسب ارزیابی نموده‌اند. اما از آنجایی که این نوع شرکت‌ها ممکن است تبدیل به وسیله‌ای برای سوء استفاده قرار گیرند، تمهیداتی در این راستا اندیشیده شده است؛ از جمله این که با توجه به عواملی چون فعالیت اقتصادی مورد نظر، دادگاه میزان آورده را مشخص می‌نماید و یا این که در صورت مشخص شدن این که شرکت برای اهداف متقلبانه تاسیس شده است، شخصیت حقوقی آن نادیده گرفته می‌شود و تک سهامدار به تنهایی مسئول کلیه بدهی‌های شرکت خواهد بود. از طرفی اگرچه این نوع شرکت از نظر قوانین امکان پذیر نیست لکن با کم رنگ شدن نظریه قراردادی بودن شرکت‌ها در تشکیل شخصیت حقوقی و پذیرش نظریه سازمان، می‌توان این نوع شرکت را در قوانین تجاری منعکس نمود و مبانی حقوقی، مانعی در برابر این مساله به شمار نمی‌رود.

کلیدواژه‌ها

الف. فارسی
ابوالحمد، عبدالحمید(1376)، حقوق اداری ایران، تهران: سمت، ج 1.
اسکینی، ربیعا(1377)، حقوق تجارت، تهران: سمت، ج2.
پاسبان، محمدرضا(1385)، معرفی لایحه تجارت و نو آوری های آن، تهران: دفتر مطالعات اقتصادی معاونت برنامه ریزی و امور اقتصادی وزارت بازرگانی.
تفرشی، محمد عیسی(1392)، «شرکت تجاری تک عضوی و تطور تاریخی آن مطالعه تطبیقی»، پژوهش‌های حقوق تطبیقی، شماره1.
تفرشی، محمد عیسی(1379)، معرفی شرکت تجاری،تهران: انتشارات کانون وکلای دادگستری آذربایجان شرقی و اردبیل.
تفرشی، محمد عیسی(1386)، مباحث تحلیلی از حقوق شرکت‌های تجاری، تهران: انتشارات دانشگاه تربیت مدرس، ج1.
ستوده تهرانی، حسن( 1389)، حقوق تجارت، تهران: دادگستر، ج1.
شایگان، علی(1331)، حقوق مدنی ایران، تهران: چاپخانه مجلس.
صقری، منصور(1371)، تعریف شرکت تجاری تحولات حقوق خصوصی، تهران: دانشگاه تهران.
طباطبائی مؤتمنی، منوچهر(1387)، حقوق اداری، تهران: سمت.
لنگرودی، محمدجعفر(1362)، مقدمه عمومی علم حقوق، تهران: گنج دانش.
صقری، منصور(1375)، تحولات حقوق خصوصی، تهران: دانشگاه تهران.
الحیدری، هیوا ابراهیم(2010م)، شرکه الشخص الواحد ذات المسئولیه المحدوده، بیروت: منشورات الحلبی الحقوقیه.
 
ب. لاتین
1. Angela Schneeman(2002), The Law of Corporations, and Business organizations, 3rd Edi., West Thomson Learning.
2. Assamen M. Tessema, Comparative Single-Member Companies of Germany, France and England: A Ecommendation to Ethiopia.
3. Beihui Miao(2012), A Comparative Study of Legal Framework for Single Member Company in European Union and China.
4. Henry Campbell Black(1986), M. A., Black’s Law Dictionary.
Gonga P P S(2007), A Text Book of Company Law.
5. Janet Dine, The Implications of the Twelth Directive In the uk
6. Saleem Sheikh(2008), A Guide to the Companies Act 2006, Routledge-Cavendish.
7. Warner Fuller(1937-1938), The Incorporated Individual: A study of a One man Company, Harvard Law Review, Vol.51.